Bomen water geven: van essentieel belang

In tijden van extreme hitte en de opwarming van de aarde hebben recent aangeplante bomen het moeilijk. Voor jonge bomen is het belangrijk dat zij in ieder geval in de eerste drie jaar extra watergiften krijgen. Bij bomen die verplant zijn, kan dit in sommige gevallen zelfs vijf jaar zijn. Dat jonge of recent verplante bomen extra water nodig hebben, is iets dat de meeste mensen wel weten. Toch zien we dit vaak mis gaan. Met name het gericht water geven wordt vaak vergeten. Dit houdt in dat de grond boven de wortels water krijgt, en niet enkel het blad aan de boom.

Bij Arbor Consultancy hebben we al regelmatig voorbeelden gezien van hoe het niet moet. Bovendien streven wij ernaar om zuinig om te gaan met het goede water dat wij hebben in Nederland. Daarom vinden wij het tijd om het belang van een goede watergift toe te lichten!

Waterkwaliteit in Nederland meten

De kwaliteit van het water in Nederland is doorgaans van voldoende kwaliteit. Vooral wanneer dit gebruikt wordt als gietwater. Het is wel belangrijk om, met name in droge perioden, op te letten dat het water niet te zout wordt. In de kustprovincies kan dit al snel het geval zijn, tot soms wel tot 40 km landinwaards, waardoor het oppervlaktewater ongeschikt kan worden voor bomen. Ook in sloten kan de waterkwaliteit verslechteren.

Voor het beoordelen van de waterkwaliteit geldt: meten is weten! Met een EC-meter kan de geleidbaarheid en daarmee het zoutgehalte van het water binnen enkele seconden worden bepaald. De EC-waarde van het water mag volgens de meeste richtlijnen maximaal 1,5 bedragen. Op dit moment wordt deze waarde op diverse plaatsen overschreden. EC-waarden van 3,8 zijn hier geen uitzondering. Als dit water gebruikt wordt voor het bewateren van jonge of recent verplante bomen, dan kan forse zoutschade ontstaan. Bomen kunnen hierdoor zelfs afsterven.

De ultieme tip bij het tanken van oppervlaktewater? Blijf zo dicht mogelijk aan de oppervlakte. Zout water is zwaarder dan zoet water. Zoet water blijft hierdoor aan het oppervlakte liggen. Dit water is geschikter voor het bewateren van bomen.

Gietrand plaatsen

Bent u van plan een jonge boom water te geven? Dan is simpelweg een sproeier op de boom zetten de meest eenvoudige manier. Toch is zomaar water bij een boom laten lopen niet effectief. Het grootste deel van het water zal zich over de omliggende bodem verspreiden, waarbij slechts een klein deel de wortels van de boom bereikt. Met een gietrand of watergeef wal kan dit worden voorkomen.

Een gietrand is een kunststof scherm dat om de kluit van jonge aanplant wordt geplaatst. Het is wel van belang dat de gietrand op de juiste locatie wordt geplaatst: net binnen de kluit rand en voldoende diep. Op deze manier kan water onder de gietrand niet alsnog wegstromen. Door jonge bomen op deze manier water te geven, gaat kostbaar zoet water nauwelijks verloren. Duurzame gedachte, toch?

Hoeveel water heeft een boom nodig?

Een boom kan 20 tot 30 liter water per m2 per week verdampen. Zo kan eenvoudig een grove schatting worden gemaakt van hoe groot de watergift ongeveer moet zijn. Lijkt simpel, reken maar uit! Toch is water geven puur maatwerk. Om de vochtbehoefte te bepalen, is het belangrijk om de huidige vochtigheid van de bodem te bepalen. Dit doet u met behulp van een bodemguts. Dit is een grondmonsterboor voor het nemen van grondmonsters.

Na het meten van de vochtigheid van de bodem, kan de hoeveelheid water worden afgestemd op de boom. Met een flowmeter op de waterwagen kan de watergift goed worden gemonitord.

Geef een boom nauwkeurig water

Het juist water geven van jonge of recent aangeplante bomen in droge perioden kan nog zo goed gestimuleerd worden door het treffen van inrichtingen en voorzieningen, maar door met een verkeerde methode water te geven, kan de efficiëntie nog steeds ver te zoeken zijn.

In onze dagelijkse werkzaamheden krijgen we echt nog te vaak te maken met loonwerkers die met een grote giertank ingezet worden voor het water geven aan jonge bomen. De kraan wordt simpelweg opengezet en het water wordt vanaf een afstand op de boomspiegel of in de watergeefvoorziening gespoten. Het gevolg? Schade aan de bodem en/of aan de watergeefvoorziening. De bodem kan namelijk ‘dicht’ slaan en spoelgaten onder de gietrand kunnen wegslaan. Ook kan een deel van de kluit worden weggespoeld, waardoor wortels verdrogen en eventuele ondergrondse verankeringen niet meer effectief zijn.

Door water gedoseerd toe te dienen, bijvoorbeeld met een broeskop, blijven de bodem en de watergeefvoorzieningen intact.

Advies door Arbor Consultancy

Wat u van dit artikel kunt leren? Ga zorgvuldig te werk bij het bewateren van jonge en recent verplante bomen en tref de juiste voorzieningen om de bomen efficiënt water te kunnen geven, zeker in droge perioden. Heeft u vragen over het gericht en doelmatig water geven of wilt u meer informatie of advies op maat? Neem gerust eens contact met ons op. Martijn vertelt u er graag meer over!